by W jaki sposób gmina działa przeciw smogowi i zanieczyszczeniu powietrza?
Działania władz gminy, instytucji i mieszkańców, którzy współpracują z nami w zakresie tego co proponujemy i co możemy pozyskać w ramach różnych możliwości zadań na terenie miasta – są spójne. Razem dbamy o wizerunek naszego miasta. Szczawno-Zdrój – tak jak około pięćdziesięciu miejscowości w Polsce – jest miejscowością uzdrowiskową. Ja to powtarzam, zresztą powiedział to Pan Premier na jednym ze spotkań, że jest to „dobro narodowe”. Czasem jest tak, że nie zauważamy tego dobra narodowego. Nie mówię to przez pryzmat tego, że jestem akurat mieszkańcem Szczawna-Zdroju, ale podkreślam, że jest kilkadziesiąt miejscowości, które taki status mają. My czasami tego dobra – ogólnie mówiąc – nie postrzegamy jako czegoś ciekawego czy wyjątkowego.
Ile jeszcze pozostało w gminie źródeł ciepła do wymiany?
Przez lata podejmowano szereg decyzji w zakresie poprawy jakości powietrza. Szczawno-Zdrój ma około dwa i pół tysiąca różnego rodzaju gospodarstw i przedsiębiorstw, które korzystały z nieekologicznych żródeł ciepła. Ale my, przeprowadzając inwentaryzację, doprowadziliśmy do tego, że dziś na terenie miejscowości takich „kopciuchów” mamy jeszcze około 150 sztuk i to się cały czas zmienia. Od wielu lat wspólnie z mieszkańcami podejmujemy działania zmierzające do zapewnienia gospodarstwom domowym ekologicznych żródeł ciepła.
Proszę podać jeden z ciekawszych przykładów wymiany źródeł ciepła?
Tu działania były wielokierunkowe i wieloetapowe. Mieszkańcy korzystali ze swoich budżetów, kiedy „zgazyfikowano” Szczawno-Zdrój, ludzie sami wymieniali kotły, nie korzystając z dotacji. Wówczas zrobiono bardzo dużo na terenie Szczawna-Zdroju. Natomiast w ostatnich latach to my korzystamy z programów – czy to z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, czy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Bardzo dużo korzyści przyniósł program „Kawka”, dzięki któremu zmieniono u nas źródła ciepła na ekologiczne. Od ośmiu lat na terenie Szczawna-Zdroju funkcjonuje uchwała Rady Miejskiej, z której wynika, że z budżetu miasta dotujemy każdego mieszkańca, który chciałby zmienić swoje źródło nieekologiczne na źródło ekologiczne. Skutek jest taki, że z około 2500 źródeł ciepła, pozostało nam około 150. Oczywiście każdy chciałby teraz modernizować, bo jak ma stary kocioł – czy to gazowy, czy na pelet, czy na ekogroszek, który spełniał swoje funkcje, to dziś oczekujemy czegoś więcej. Będziemy przechodzili na jeszcze czystsze źródła energii i coraz bardziej oszczędne. Wchodzimy w różnego rodzaju rozwiązania, jak pompy ciepła, które kilkanaście lat temu nie były możliwe do zrealizowania z racji technicznych czy technologicznych i kosztowych.
Czy tylko wymiany źródeł ciepła mają wpływ na zmniejszenie smogu?
Wiele nowinek technicznych udało się zrealizować dzięki temu, że jesteśmy w Unii Europejskiej. Wszelkie inne działania mają na celu ochronę środowiska w Szczawnie-Zdroju – wymienię chociażby powstałą obwodnicę Wałbrzycha, której zadaniem było odciążenie ruchu tranzytowego przez Szczawno-Zdrój. Staramy się, by ruch przez Szczawno-Zdrój był jak najmniejszy, aby nie był uciążliwy ani dla mieszkańców, ani dla środowiska. Kierowcy złoszczą się, że wprowadziliśmy ograniczenia prędkości, ale to wszystko po to, by zredukować ruch przez miasto i zachęcić do korzystania z obwodnicy a nie z ulic miasta. Jest miło, gdy osoby przyjeżdżające do Szczawna-Zdroju cieszą się czystym powietrzem.
Jak mierzycie Państwo poziom zanieczyszczenia powietrza?
Dzięki Państwowej Inspekcji Środowiska umiejscowiono w Szczawnie-Zdroju czujnik, który mierzy chociażby poziom benzoalfapirenu i innych związków. Jeśli chcemy dbać o powietrze w uzdrowisku, to musimy dążyć do ograniczenia wszystkich szkodliwych substancji, które stanowią zagrożenie dla środowiska. Ograniczać te źródła, które powodują wzrost czynników, takich jak pył zawieszony pm 10 czy pm 2,5.
Czy zużycie energii elektrycznej może wpływać na jakość powietrza?
Ilość energii wytworzonej do oświetlenia miasta i naszych mieszkań też jest z tym związana. My od dłuższego czasu – bo takie są zalecenia innych instytucji wskazujące na oszczędzanie energii – wymieniliśmy systematycznie oświetlenia na energooszczędne. Dziś praktycznie na około 1300 lamp mamy około 800 lamp ledowych. To rozwiązania nowoczesne, które niewiele zużywają energii. Nasze oświetlenie drogowe pracuje na poziomie 30 procent swoich możliwości. Dążymy zawsze w tym kierunku, żeby energię ograniczać – do tego jesteśmy zobowiązani i chcemy to robić wraz z mieszkańcami dla dobra środowiska.
Jak wyglądały działania na przestrzeni ostatnich miesięcy?
Korzystamy ze środków unijnych, realizowaliśmy projekt wraz z pięcioma gminami, którego liderem była gmina Stare Bogaczowice, a jego celem była wymiana kotłów. W ramach tego projektu wymieniliśmy około 60 kotłów – to stało się w ostatnich kilku miesiącach. Stąd mamy efekt. Narodowy i Wojewódzki Fundusz Zdrowia poprowadziły różnego rodzaju programy z zakresu ochrony środowiska. „Ciepłe Mieszkanie” jest po to, by z jednej strony ograniczyć wydatki mieszkańców, ale z drugiej – by zadbać o czyste powietrze. Mieszkańcy są bardzo odpowiedzialni – zarówno ci, którzy budują domy, jak i ci, którzy tu mieszkają w starych obiektach. Wspólnoty podchodzą również odpowiedzialnie. Starają się wszyscy ograniczyć wydatki i możliwe, że stymulująca w tym jest cena gazu. Działania mieszkańców w tym zakresie są pozytywne i chwalebne. Podziękowania należą się też instytucjom za tworzenie programów, które pozwalają mieszkańcom na stosowanie w gospodarstwach ekologicznych rozwiązań.
Jak władze miasta pomagają mieszkańcom przy zmianie źródła ciepła?
Zapraszam wszystkich, którzy chcą zmodernizować coś w swoim budynku. Mamy punkt konsultacyjny w ramach Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, gdzie informujemy, przygotowujemy wnioski, prowadzimy i wskazujemy, jakie rozwiązania powinny zostać przyjęte, co podlega możliwości pozyskania środków finansowych.
